Kierowcy powyżej 65 roku życia będą musieli wykonać dodatkowe badania?
W ramach inicjatywy 'Vision Zero’ Unia Europejska wprowadza nowe przepisy dotyczące kierowców powyżej 65. roku życia, mające na celu redukcję liczby śmiertelnych wypadków drogowych.
W Czechach, Niemczech i Austrii od 2024 roku obowiązkowe są testy psychologiczne przy odnawianiu prawa jazdy.
Badania wykazują, że osoby starsze są bardziej narażone na tragiczne skutki wypadków w porównaniu do młodych kierowców.
W Wielkiej Brytanii zaostrzono regulacje dla kierowców powyżej 70 lat, uniemożliwiając im prowadzenie autokarów oraz przyczep kempingowych.
We Włoszech osoby powyżej 75 lat muszą co roku przechodzić badania lekarskie, w tym testy na demencję.
Wymogi dotyczące badań zdrowotnych kierowców różnią się w poszczególnych krajach Unii Europejskiej.
W Portugalii obowiązkowe badania rozpoczynają się od 50. roku życia, czyli o 15 lat wcześniej niż średnia UE.
W Hiszpanii istnieje wielostopniowy system kontroli – od 65. roku życia badania przeprowadzane są co 5 lat, od 70. co 3 lata, a od 75. co 2 lata.
Na Litwie wymaga się badań od 55. roku życia, ze szczególnym naciskiem na sprawdzenie wzroku i słuchu.
Francja nie posiada górnych limitów wiekowych, jednak odnowienie prawa jazdy wymaga zaświadczenia lekarskiego.
W Europie Wschodniej przepisy są bardziej rygorystyczne – na Łotwie badania rozpoczynają się po 60. roku życia, a w Grecji po 65.
Równowaga między bezpieczeństwem a prawami kierowców
Statystyki pokazują, że kierowcy powyżej 75 lat stanowią jedynie 8% uczestników ruchu drogowego, ale są zaangażowani w 15% wypadków śmiertelnych.
Wskazuje to na konieczność szczególnej troski o tę grupę.
W 2023 roku Belgia, Niemcy i Austria sprzeciwiły się wprowadzeniu jednolitych europejskich przepisów ograniczających ważność prawa jazdy dla seniorów do pięciu lat, uznając to za formę dyskryminacji.
Tendencje w Europie wskazują na wzrost częstotliwości badań dla kierowców powyżej 65 lat, ułatwienia dla młodych kierowców oraz dążenie do cyfrowych praw jazdy i jednolitych norm wiekowych dla transportu towarowego do 2030 roku.
Obecnie w Polsce kierowcy posiadający bezterminowe prawo jazdy nie są zobowiązani do regularnych badań lekarskich po ukończeniu 65. roku życia.
Jednakże, planowane są zmiany w przepisach dotyczących kierowców seniorów. Komisja Europejska rozważa wprowadzenie obowiązkowych badań psychologicznych dla osób powyżej 65. roku życia, aby ocenić ich zdolność do prowadzenia pojazdów.
Ponadto, planowane jest wprowadzenie obowiązkowych kursów odświeżających dla kierowców powyżej 70. roku życia.
W Polsce przewiduje się, że kierowcy po 65. roku życia będą musieli przechodzić regularne badania lekarskie co dwa lata, aby potwierdzić ich zdolność do prowadzenia pojazdów.
Wprowadzenie tych zmian ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, jednak na dzień dzisiejszy (5 marca 2025 roku) przepisy te nie zostały jeszcze wprowadzone w życie.
Warto również pamiętać, że w latach 2028–2033 planowana jest wymiana bezterminowych praw jazdy na nowe dokumenty z maksymalną ważnością 15 lat.
Obecnie nie jest wymagane przeprowadzanie badań lekarskich przy tej wymianie, jednak do odnowienia uprawnień po 15 latach potrzebne będzie aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami.
Według Urzędu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego osoby powyżej 75 lat uczestniczą w podobnej liczbie wypadków co kierowcy w wieku 18–24 lat.
Z biegiem czasu spada sprawność organizmu, pogarsza się wzrok oraz słuch, co wpływa na ocenę odległości.
Ponadto, przyjmowanie niektórych leków może dodatkowo utrudniać prowadzenie samochodu.
Warto pamiętać, że prawo jazdy kategorii B zachowuje ważność dożywotnio, a jego utrata następuje jedynie w przypadku popełnienia wykroczeń.
Specjaliści ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego organizują szkolenia doskonalące dla starszych kierowców.